کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

صفحه اصلی / هشتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

بررسی میزان تأثیر محتوای کتاب حسابان 1 (پایه ی یازدهم) دوره ی دوم متوسطه بر اساس حیطه ی شناختی بلوم و شاخص خلاقیت گیلفورد

نویسندگان :

فاطمه یوسف زاده درزی¹

1- اداره کل آموزش و پرورش مازندران

کلمات کلیدی :

تحلیل محتوا،حیطه شناختی بلوم،شاخص خلاقیت کیلفورد،حافظه ی شناختی،تفکر همگرا،تفکر واگرا

چکیده :

کتابهاى درسی به خاطراهمیت ز یادى که درتعیین محتواى آموزشی وخط مشى آموزشى دارند، مرکز توجه خاص براى همه دست اندرکاران تعلیم وتربیت مى باشند.درنظام آموزشى کشورایران،کتاب درسى عمدده ترین منبع فراگیر و شاید بتوان گفت تنها وسیله آموزشى است که دراختیارهمه ی دانش آموزان ومعلم ها قراردارد. به همین دلیل تلاش نیروهاى متخصص، در بررسى وتحلیل محتواى کتابهاى درسى برای رفع نارسایى ها وکمبودهاى موجود درآنها لازم است. هدف این پژوهش بررسی میزان به کارگیری روش فعال در ارائه ی محتوای کتاب حسابان (1) پایه ی یازدهم دوره ی دوم متوسطه است. به این منظور نحوه ی ارائه ی محتوا در سه قسمت فعالیتها، کاردرکلاسها و تمرینها بر اساس حیطه ی شناختی بلوم و سه قسمت تصاویر، متن کتاب و فعالیتها بر اساس شاخص خلاقیت گیلفورد، مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش کتاب حسابان (1)پایه ی یازدهم است. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوا است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد بر اساس حیطه ی شناختی بلوم ،79/0درصد محتوای کتاب به بخش دانش ، 15/13 درصد به بخش کاربرد، 26/80 درصد به بخش درک و فهم، 37 درصد به بخش تجزیه و تحلیل، 1/3درصد به بخش ترکیب و20/7درصد به بخش ارزشیابی اختصاص دارد که نشانگر این است که مراحل اصلی فراشناخت در این کتاب در سطح پایینی قرار دارد و بر اساس شاخص خلاقیت گیلفورد27/42درصد محتوای کتاب به بخش تفکر همگرا، 37/43درصد به بخش حافظه ی شناختی، 11/6 درصد به تفکر واگرا و 23/8 درصد به تفکر ارزشیاب اختصاص دارد که نشانگر این است که شاخص خلاقیت محتوا بر اساس تفکر واگرا درسطح پایینی قرار دارد. همچنین پیشنهاداتی برای بهبود سطح کیفیت کتاب، آموزش حل مسئله و ایجاد تفکر خلاق وانتقادی داده شده است.