کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

صفحه اصلی / هشتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

بررسی و ارتباط الهه زایش شهر تاریخی سیمره با قرآن

نویسندگان :

عباس دولت یاری¹

1- دانشگاه فرهنگیان مرکز آموزش عالی شهید مطهری نوشهر

کلمات کلیدی :

قرآن،آفرینش،درهّ شهر

چکیده :

نقش‌مایه قاب دایره شکل گچ‌بری شهر تاریخی سیمره درهّ شهر، شامل نقش انسان برهنه ای است که کودکی را در شکم دارد. سر و جزئیات صورت با نقوش گیاهی طراحی‌شده و دو درخت نخل به‌صورت قرینه از دو سوی سر انسان روییده است. شکم، ویژگی بارز نقش مایه گچ‌بری است و چارچوب کلی و شیوه طرح سه رخ و اندازه بسیار بزرگش، توجه بیننده را به‌سوی بچه داخل شکم این پیکره سوق داده؛ و به‌صراحت باردار بودن آن را در ذهن بیننده به‌عنوان الهه زایش القاء می نماید. این مادینه کیست؟ فرزند او کیست؟ و این نقش مایه انسانی چه معنایی داشته است؟ این‌ها سؤالاتی هستند که دست‌ساخت‌ها و خرده‌ریزهای یافت شده در شهر تاریخی سیمره نمی توانند به آن‌ها جواب بدهند. جستار ریشه های این نقش مایه گچ بری شده انسانی نشان هنده رشد جنین، بارداری، آفرینش احسن بودن در قرآن و اشاره به معاد در ساخت این نقش مایه دخیل بوده، یاری نموده، باملاحظه نقش حاملگی در آفرینش اسطوره‌ای خاورمیانه باستان نیز هدایت می شویم. در یک نتیجه‌گیری زودهنگام، بر این باورم که این نقش مایه از سنت طولانی و اعتقاد به معاد و اشاره به قرآن، آفرینش کیهان و رستنی ها توسط زنان، متأثر شده و این مفهوم، مرکزیت بنیادین در کارکرد این نقش مایه داشته است.