کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

صفحه اصلی / نهمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

بررسی چگونگی تأثیر فضای مجازی بر شکل‌گیری هویت فردی و فرهنگی نوجوانان

نویسندگان :

افشین گهواره بند¹ مرتضی مهری²

1- آموزش و پرورش ابهر 2- آموزش و پرورش ابهر

کلمات کلیدی :

فضای مجازی،هویت فردی،هویت فرهنگی،نوجوانان،بحران هویت

چکیده :

فضای مجازی به عنوان یک محیط پویا و تعاملی، تأثیرات عمیقی بر هویت فردی و فرهنگی نوجوانان دارد. این پژوهش به بررسی تأثیرات مثبت و منفی فضای مجازی بر نوجوانان پرداخته است. از جنبه مثبت، فضای مجازی فرصت‌هایی برای کشف خود، بیان خلاقانه، تقویت عزت نفس و ارتباط با فرهنگ‌های مختلف فراهم می‌کند. نوجوانان می‌توانند از طریق شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال، هویت خود را در تعامل با دیگران شکل دهند و ارزش‌های فرهنگی خود را تقویت کنند. همچنین، دسترسی به اطلاعات و منابع آموزشی در این فضا می‌تواند به رشد فردی و فرهنگی نوجوانان کمک کند. از سویی دیگر فضای مجازی چالش‌ها و پیامدهای منفی نیز به همراه دارد. نوجوانان ممکن است تحت تأثیر فشارهای اجتماعی، استانداردهای غیرواقعی و اطلاعات نادرست قرار گیرند، که می‌تواند به کاهش عزت نفس، بحران هویت و از دست دادن فرهنگ بومی منجر شود. علاوه بر این، مواجهه با فرهنگ‌های مختلف ممکن است به سردرگمی هویتی و عدم تعادل در هویت فردی و فرهنگی بینجامد.این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی و با اتکا به مطالعات پیشین، به بررسی این تأثیرات پرداخته و پیشنهادهایی برای سیاست‌گذاران آموزشی، والدین و پژوهشگران ارائه کرده است. از جمله این پیشنهادها می‌توان به تدوین برنامه‌های سواد رسانه‌ای، ایجاد محیط‌های امن دیجیتال، تقویت فرهنگ بومی و حمایت روانی از نوجوانان اشاره کرد. در نهایت، این پژوهش بر اهمیت همکاری بین نهادهای آموزشی، خانواده‌ها و پژوهشگران برای مدیریت اثرات فضای مجازی بر نوجوانان تأکید می‌کند.