کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

صفحه اصلی / نهمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش

آثار و آسیب شناسی محکومیت کیفری با رویکرد جرم شناسانه

نویسندگان :

مهرناز روحانی¹ صدیقه صفایی²

1- دانشگاه آزاد اسلامی شیروان 2- دانشگاه علمی و کاربردی شیروان

کلمات کلیدی :

محکومیت کیفری،آسیب شناسی محکومیت کیفری،مجازات کیفری

چکیده :

صدور محکومیت کیفری هر چند به منظور اصلاح مجرم باشد، هم از منظر حقوقی و هم از لحاظ جرم شناختی، آثار منفی دارد و مشکلاتی را بر مجرم، خانواده و جامعه تحمیل می نماید. تاثیرات محکومیت کیفری از چند روز حبس و یا مقدار جریمه بیشتر است و اثرات آنها در بسیاری موارد بیشتر از مجازات قانونی، باقی می ماند. مجازات های اضافی، برخلاف مجازات های حبس و جریمه های نقدی، اکثر اوقات، از چشم دادستان و قضات و حتی خود شخص متضرر پوشیده و دور باقی می ماند. برچسب زنی و انگ مجرمانه و از دست دادن مزایای عمومی، می تواند از تاثیرات محکومیت کیفری روی افراد متهم و خانواده های آنها تا مدت زمان طولانی و شاید مادام باقی بماند؛ در بیشتر اوقات، خیلی از پیامدهای محکومیت کیفری قابل شناسایی نخواهد بود تا این که تمامی پروسه یک قضیه جنایی، پایان یابد و فردی که محکوم به جرمی شده باشد، ممکن است اصلاً آگاهی نداشته محکومیت او، برای دائم صلاحیت او را سلب می نماید. امروزه با توجه به توسعه حقوق جزا از یک طرف، پرهزینه بودن سیاست کیفری و ناکارآمدی آن در تضمین اهداف یاد شده از سوی دیگر، اجرای محکومیتهای کیفری - به خصوص مجازاتی مانند: زندان، اعدام و محرومیت از حقوق اجتماعی - با موانع جدی مواجه شده است. بسیاری از جرم شناسان، پیامدها و معایب محکومیت کیفری را یادآوری نموده و معتقدند که محکومیت کیفری و برچسپ های مجرمانه، نه تنها موجب اصلاح و بازپروری مجرم نخواهد شد، که وی را به سمت تکرار جرم سوق می دهد و لذا واکنش دستگاه عدالت جزایی در برابر رفتارهای مجرمانه باید مبتنی بر نوع سیاست تغییر مسیر باشد. بدین معنا که باید بیشتر از سیاست های ارفاقی استفاده شود، تا محکومیت های کیفری که باعث برچسپ زنی و انحراف ثانویه می شود. در این مجال مختصراً آثار و آسیب های محکومیت کبفری مورد واکاوی قرار گرفته و امیدواریم با توجه به نتیجه حاصله، نسبت به پیامدهای منفی مجازات های کیفری روشنگری شود و در دستگاه های قضایی نسبت به موارد جایگزین آن تصمیم گیری شود.